Het Grote Songfestivalboek

Vorig jaar maart verscheen Het Grote Songfestivalboek geschreven door Telegraaf-journalist Richard van de Crommert (1968) en Eurostory-auteur Dave Boomkens (1990). Het boek biedt de lezer een onthullende blik achter de coulissen van het Songfestival. De auteurs spraken niet alleen talloze oud-deelnemers, maar ook discjockeys, delegatieleiders, dirigenten en natuurlijk ook tientallen fans. Zo vertellen o.a. Getty Kaspers, Frits Spits, Cornald Maas, Abdelkader Benali en Lenny Kuhr over hun band met het Eurovisie Songfestival. Onze collega-site ESF Magazine besprak het boek. Nieuwsgierig wat Dennis van Eersel (journalist en redacteur van ESF Magazine) schreef op 3 april 2015? Lees het hieronder.

Aanleiding
Een nieuw songfestivalboek, dat is altijd leuk. Het Grote Songfestival Boek belooft ons helemaal in Songfestivalstemming te krijgen, middels een (vrijwel) compleet overzicht van zestig jaar songfestival.

Als songfestivalcrack ben ik vooral benieuwd of er nog verhalen in staan die ik nog niet kende. En, eerlijk is eerlijk, vanwege de staat van de Nederlandse journalistiek rondom het songfestival: hoe waarheidsgetrouw is het boek? Komen de negatieve vooroordelen over vriendjespolitiek, een nichtenfestijn en dat het niet meer om de muziek zou draaien weer naar boven, of wordt het realistische beeld geschetst?

Om dat realistische beeld te krijgen, is het belangrijk om vooral over de eigen landsgrenzen te kijken. Natuurlijk, het is een Nederlandstalig boek, dus de focus zal vast op de Nederlandse songfestivalhistorie liggen. Maar het songfestival biedt en bood zoveel meer dan alleen het wel en wee van één van de slechtst scorende landen in de recente historie. Gelukkig is dat de laatste twee jaar veranderd en hopelijk geeft dit boek daar in journalistiek opzicht een goed vervolg aan.

Ervaringen
In Ding-A-Dong grijpt het boek gelijk terug op een stuk Nederlandse historie wat niet mag ontbreken: de laatste Nederlandse zege. Alle belangrijke hoofdrolspelers komen aan het woord voor een prima reconstructie van 1975. In Anouk en de negen magere jaren wordt teruggeblikt op 2013. Ook medewerkers van de TROS tonen zichzelf zelfkritisch en geven aan dat er in het verleden fouten zijn gemaakt, zoals met de keuze voor Sieneke en het gebrek aan begeleiding en visie in de staging van de 3JS en Joan Franka.

Na een top-15 aan politieke schandalen op het songfestival gaat het over Het virus. Verschillende Nederlandse fans leggen, aan de hand van hun eigen levensverhaal, uit waar hun voorliefde voor het songfestival vandaan komt. Persoonlijke verhalen met één overeenkomst: het songfestival is zoveel meer dan een liedjeswedstrijd.

Na het verhaal van Ben Cramer over zijn Hel van Luxemburg uit 1973 is Pak de camera een hoofdstuk waarin meerdere losse verhalen behandeld worden. Denk aan het gestamel van Vader Abraham, Azerbeidzjaanse taxichauffeurs in Bakoe en: hoe belangrijk was regisseur Hans Pannecoucke vorig jaar daadwerkelijk?

Een vergeten Nederlandse inzending is Wat een dag, van Greetje Kauffeld uit 1961. Haar verhaal geeft een goed beeld van de verschillen én overeenkomsten met het huidige songfestival. Haar deelname had ook een relletje maar de echte flinke Nederlandse ruzie’s worden belicht in Heibel in de tent.

Zeer interessant is het hoofdstuk Champions League voor homo’s. Want hebben homo’s het songfestival gekaapt of niet? Het antwoord in het kort: In Nederland en enkele slecht scorende Westerse landen wel, maar over het gehele wereldwijde kijkpubliek vormen zij slechts een marginale groep fans.

Circus Linda is hoofdstuk 10, over 13 mei 2000. De dag van de vuurwerkramp in Enschede en het Eurovisie Songfestival in Zweden. Veel betrokkenen zijn van mening dat Nederland zich die avond volledig hadden moeten terugtrekken.

Waar in Zweden songfestivalmuziek niet uit de hitlijsten is weg te denken heerst in Nederland jarenlang een anti-Songfestivalsentiment. In De broze band met de hitlijsten wordt beschreven hoe sommige liedjes op bizarre wijze nooit de charts haalden. De afkeer van sommige landgenoten tegen het songfestival heeft – al hebben zij dat zelf niet door – te maken met iets wat veel dieper zit. Dit is één van de beste hoofdstukken in het boek, die eindigt met de hoop dat Nederland de zwarte etnocentrische periode heeft afgesloten en minder op zichzelf gericht blijft. Maar ook de zorg dat landen als Frankrijk, Spanje en Engeland nog volop in hun dark ages zitten.

Het laatste verhaal gaat over 2006 en De magie van Treble, een verhaal dat er vaak wordt uitgehaald in boekrecensies van dit boek. Want bij Treble ging alles mis wat er mis kon gaan. Het stuitende gebrek aan winnaarsmentaliteit wordt nog steeds door de meiden giechelend verteld. Want ze hadden het ‘wel leuk gehad’ in Athene.

Het laatste reguliere hoofdstuk is een eerbetoon aan zinderende puntentellingen, de invloed van lotingen en startvolgorde en vermeende vriendjespolitiek op het songfestival. Die laatste complottheorie wordt overigens eenvoudig onderuit gehaald door een Groningse hoogleraar. Na een overzicht van alle resultaten zitten er ruim 300 pagina’s leesplezier op.

Verbeterpunten
Een Nederlandstalig boek richt zich logischerwijs op de Nederlandse markt. Betreffende zestig jaar songfestival in Nederland, geeft dit boek een mooie complete blik achter de schermen. Er zijn alleen ook veel verhalen blijven liggen uit vele andere landen, die ongetwijfeld ook de moeite van het vertellen waard zijn. Het sprookjesverhaal van Lena Meyer Landrut, het geheim van het succes van de staging van Azerbeidzjan, een verklaring van de opmars van de Balkan na de oorlog, Duitse of Roemeense deelnemers die in een depressie raakten nu hun deelname. Één boek geeft niet voldoende ruimte om alle verhalen te vertellen.

Naar een oordeel
De bovengenoemde verbeterpunten geven alleen maar aan dat er voldoende stof is voor een tweede boek. Of de Nederlandse markt bereid is om ook die niet-Nederlandse verhalen te lezen, is twijfelachtig. Voor Nederlandse fans, en vooral niet-fans, geeft dit boek een mooi inkijkje. Herkenbare verhalen voor de fans, en een eye-opener voor de leken. Het Grote Songfestival Boek is een must-read voor eenieder die iets met songfestival heeft of zijn negatieve mening al heeft vaststaan.

BEOORDELING BOEK: