‘She is a killer.’ Met die woorden eindigde de teaser waarmee de Azerbeidzjaanse publieke omroep begin maart de Eurovisie-inzending van 2019 aankondigde. Wie werd bedoeld met die ‘she’ bleef een raadsel; velen dachten dat werd gehint op een zangeres als vertegenwoordiger op het Songfestival. Toch werd het een man: zanger Chingiz Mustafayev zal in mei het nummer Truth voor Azerbeidzjan zingen. En die ‘she’? Dat is de brenger van de waarheid, de harde, harde waarheid.

Flamenco
Voor de achtentwintigjarige Chingiz Mustafayev is Tel Aviv een nieuwe bestemming op een muzikale reis die al even duurt. Geboren in Moskou, verhuisde hij als kind met zijn familie naar Azerbeidzjan, waar zij vandaan kwamen. Chingiz bleek een muzikaal talent, speelde gitaar, schreef zijn eigen liedjes. Al vroeg bleek een voorliefde voor flamenco, de Spaanse traditionele muziek. Pas zestien was hij toen hij in 2007 de populaire talentenjacht Yeni Ulduz op zijn naam schreef. Daarna volgden deelnames aan The Voice of Ukrain en New Wave, het internationale liedjesfestival voor jonge talenten. Daar zong hij in 2013 een duet met de Russische Polina Gagarina, die twee jaar later het Eurovisie Songfestival bijna won. Of het Eurovisiezaadje daar nu werd geplant of niet, Chingiz keerde eerst terug naar zijn band Palmas, waarmee hij bruggen bouwt tussen flamenco, traditionele Azerbeidzjaanse en Turkse folk en moderne pop- en rocksounds. Pas afgelopen jaar richtte de zanger zich weer op zijn solocarrière, en kregen nieuw uitgebrachte nummers meer elektronische invloeden.

Milanov
Toch krabde de Bulgaarse tekstschrijver Boris Milanov (goed voor drie Eurovisie-inzendingen in 2017, waaronder de nummer twee Beautiful mess) zich achter de oren toen hij begreep dat zijn gekozen liedje vertolkt zou worden door een zanger die tot nu toe vooral bekend was geworden met flamencomuziek. ‘Ik was in eerste instantie wat nerveus over hoe Chingiz het lied zou brengen, gezien onze verschillende muzikale achtergronden,’ vertelde Milanov in een interview. ‘Maar ik was al snel om. We konden zo gepassioneerd praten over muziek en over zijn cultuur, dat we zelfs besloten om elementen van traditionele Azerbeidzjaanse muziek aan het nummer toe te voegen. Dat maakte Truth tot wat het nu is: een authentieke mix van westers en Azerbeidzjaans.’

De waarheid is te hard
Sinds 2015 selecteert de Azerbeidzjaanse omroep de Eurovisie-inzending intern. Dat gebeurt in twee stappen: eerst wordt de artiest geselecteerd, daarna volgt een open inschrijving voor het lied. Truth werd gekozen uit niet minder dan driehonderdvijftig inzendingen. De waarheid in het lied is te hard om aan te kunnen. Dat wordt meteen duidelijk in de eerste bijtende regels, waarin de ik-persoon zichzelf in de spiegel ziet en bitter constateert dat hij hier doorheen moet. Waardoorheen? Door de realisatie dat de liefde weg is, meegenomen door een ander. Drink till I forget / She’s on to the next / And when the ghost starts screaming / Right when they resonate / Hear my heart confess. Wat er precies gebeurd is, wordt niet duidelijk, maar dit is geen liefde die lang geleden voorbij is gegaan. De wond is vers en moet niet aangeraakt worden, dus start Chingiz ieder refrein met de uitroep: It’s been so hard to bear / So shut up about it.

Nummer twee
Nog nooit had Azerbeidzjan ontbroken in de finale van het Eurovisie Songfestival, sinds hun eerste deelname in 2008. Het was weliswaar op een haar na, maar toch lukte het zangeres Aisel met X my heart in 2018 niet; zij bleef steken in de halve finale. De Azeri zijn niettemin een van de koplopers in Eurostory’s klassement van gemiddelde Eurovisiescores; ze staan nog altijd stevig op een tweede plaats. Van de eerste zes deelnames eindigde het land maar liefst vijf keer in de top-5, met als hoogtepunt de winst van Ell & Nikki in 2011. Na 2013 verloor Azerbeidzjan dat momentum en keerde niet meer terug in de top-10. Of Chingiz met Truth weer een finaleplaats weet te bereiken, zal blijken aan het einde van de tweede halve finale op donderdag 16 mei.

 

Benieuwd naar andere inzendingen van 2019? Eurostory vertelt je alles op de speciale Tel Aviv-festivalpagina.