Wie naar de Eurovisiegrafiek van Portugal hiernaast kijkt ziet een jarenlang toebouwen naar die trotse piek van 2017: de winst van Salvador Sobral met Amar pelos dois. En dus is Portugal gastland en hoeft Cláudia Pascoal niet eerst door de halve finales te klauwen, maar zullen we haar O jardim direct in de finale horen. Want dat is het liedje waarmee ze de Portugese voorronde won.

Festival da canção
Zo heet die voorronde: Festival da canção. In 2017 besloten de verantwoordelijken dat de aanpak daarvan, na vele jaren zonder succes, anders moest zijn. Er werden bekende componisten uit de pop- en jazzwereld uitgenodigd om juist ‘géén standaard Eurovisieliedje’ te schrijven. Wij publiceerden daar vorig jaar een artikel over met de titel ‘Er is iets gebeurd in Portugal‘. Het resultaat was: een internationale zege met een afwijkend lied.

Viering van de geschiedenis
Dit jaar volgde de Portugese omroep grotendeels hetzelfde stramien, al werden naast veel ‘jonge honden’ met name ook veteranen teruggevraagd. José Cid bijvoorbeeld, die al in 1980 heel aanstekelijk voor zijn land zong  (maar hij kwam niet door de halve finale). Fernando Tordo, artiest voor Portugal in 1973, componeerde nu een klassieke bijdrage, die dan weer werd gezongen door Anabela (Eurovisie 1993). Daarmee werd Festival da Canção ook een eerbetoon aan de Portugese Eurovisiegeschiedenis. Dat bleek des te meer op de avond zelf: er werd een hommage gebracht aan de roemruchte Portugese girlband Doce (zoiets als Luv of de Dolly Dots) die in 1982 Bem bom zong. Maar ook aan de eerbiedwaardige chanteuse Simone de Oliveira, die twee keer meedeed, in 1965 en 1969. Als verrassing kwam de tachtigjarige dame zelf op het podium, en toen volgde er – kijk hoe mooi ze in Portugal hun vedetten eren – ontroering bij het publiek en een minutenlang aanhoudende ovatie.

Post-Sobral
Niet makkelijk: Salvador Sobral opvolgen. Had hijzelf nog iets te maken met deze voorronde? Hij trad niet op, wat velen na zijn harttransplantatie hadden gehoopt, maar hij was blijkbaar nog niet zo ver. Hij mocht wel van tevoren één componist aandragen, waarbij werd aangegeven ‘dat hij dat liedje ook eventueel zelf mocht zingen’.  Daar was natuurlijk geen sprake van, maar de door hem naar voren geschoven kandidaat, Janeiro, werd met zijn prachtig intieme (sem título) ‘(zonder titel)’ mooi vierde. Salvadors zus, Luísa Sobral, zat overigens in de selectiecommissie en in de jury, en trad op tijdens de finale.

Diverse favorieten
Van tevoren was er niet één duidelijke favoriet. Een paar dagen eerder was die er nog wel: zanger Diogo Piçarra won zijn halve finale ruim met zijn verstilde, verdrietige Canção do fim. Maar hij werd beschuldigd van plagiaat en trok zich terug. Opeens lag het veld open, en dus eindigde de avond in een ex aequo voor twee zangeressen: de al genoemde Cláudia Pascoal en Catarina Miranda met haar Para sorrir eu não preciso de nada (‘Om te glimlachen heb ik niets nodig’). Een lief liedje en een lieve zangeres, die bij elke twaalf punten moest huilen. Omdat Cláudia Pascoal de meeste punten van het publiek kreeg (bij de jury’s was het net andersom), werd zij de uiteindelijke winnares – de televoters gingen voor.

Cláudia en Isaura
Het liedje O jardim (‘De tuin’)  werd geschreven door Isaura, die zelf ook op het podium staat, als tweede zangeres achter Cláudia. Isaura heeft een redelijk succesvolle rockcarrière en schreef het weemoedige O jardim als ode aan haar één jaar geleden gestorven grootmoeder, met wie ze een heel sterke band had. In het liedje spreekt ze haar oma heel direct aan: ‘Nu jij er niet meer bent is mijn plek hier, tussen de bloemen, en ik zorg voor je tuin.’

Roze
Cláudia viel op tijdens een editie van de Portugese The Voice. Isaura benaderde haar via social media en gisteren stond ze daar dan, mét heel wat fans in de zaal, die net als Cláudia hun haar roze hadden geverfd. Het etherische, wat hypnotiserende herinneringsliedje wordt dus direct in de finale uitgevoerd, en hoewel de Portugezen om financiële redenen misschien niet op een tweede overwinning hopen, zouden ze het waarschijnlijk toch waarderen wanneer hun status als ‘belangrijk Eurovisieland’ nog met een jaartje wordt verlengd.


Welke liedjes zijn er nog meer gekozen? Je ziet het allemaal op onze festival-pagina!